Uroczystość Objawienia Pańskiego należy do najstarszych świąt chrześcijańskich. W tradycji znana jest również jako święto Trzech Króli. Dzisiejsza Ewangelia opowiada o przybyciu do Betlejem Mędrców ze Wschodu. Hołd złożony przez nich Wcielonemu Słowu Bożemu symbolizuje powszechność zbawienia dostępnego dla wszystkich ludzi. W osobach Mędrców Kościół rozpoznaje więc siebie samego, pogan i całą rodzinę ludzką. Dzisiejszą uroczystość nazywamy także Epifanią, co w języku greckim oznacza „ukazanie się”.
Kolekta: Boże, Ty w dniu dzisiejszym za przewodem gwiazdy objawiłeś Jednorodzonego Syna swojego poganom, † spraw łaskawie, abyśmy poznawszy Cię już przez wiarę, * zostali doprowadzeni do oglądania twarzą w twarz blasku Twojego majestatu. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen.
PIERWSZE CZYTANIE (Iz 60,1-6)
Zgodnie z wizją przedstawianą przez proroka Izajasza Jerozolima staje się miejscem, gdzie dokonuje się zbawienie. Dlatego do Jerozolimy powinni przybyć wszyscy pragnący mieć w nim udział, co też opisuje orszak narodów i ludów zdążających z krańców ziemi do Świętego Miasta.
Czytanie z Księgi proroka Izajasza Powstań, świeć, Jeruzalem, bo przyszło twe światło i chwała Pana rozbłyska nad tobą.
Bo oto ciemność okrywa ziemię i gęsty mrok spowija ludy, a ponad tobą jaśnieje Pan i Jego chwała jawi się nad tobą.
I pójdą narody do twojego światła, królowie do blasku twojego wschodu. Podnieś oczy wokoło i popatrz:
Ci wszyscy zebrani zdążają do ciebie. Twoi synowie przychodzą z daleka, na rękach niesione twe córki.
Wtedy zobaczysz i promienieć będziesz, zadrży i rozszerzy się twoje serce, bo do ciebie napłyną bogactwa zamorskie, zasoby narodów przyjdą ku tobie.
Zaleje cię mnogość wielbłądów,
dromadery z Madianu i z Efy.
Wszyscy oni przybędą ze Saby,
ofiarują złoto i kadzidło, nucąc radośnie hymny na cześć Pana.
PSALM (Ps 72,1-2.7-8.10-11.12-13)
W obliczu Króla – Mesjasza przedstawionego w psalmie 72 – tradycja chrześcijańska rozpoznała Jezusa Chrystusa. Święty Augustyn wyjaśnia, że nędzarzami i ubogimi, których przychodzący Mesjasz wyzwala, jesteśmy my – lud Boży wierzący w Chrystusa.
Refren: Uwielbią Pana wszystkie ludy ziemi.
Boże, przekaż Twój sąd Królowi, *
a Twoją sprawiedliwość synowi królewskiemu. Aby Twoim ludem rządził sprawiedliwie *
i ubogimi według prawa. Ref.
Za dni Jego zakwitnie sprawiedliwość *
i wielki pokój, aż księżyc nie zgaśnie. Będzie panował od morza do morza, *
od Rzeki aż po krańce ziemi. Ref.
Królowie Tarszisz i wysp przyniosą dary, *
królowie Szeby i Saby złożą daninę. I oddadzą Mu pokłon wszyscy królowie, *
wszystkie narody będą mu służyły. Ref.
Wyzwoli bowiem biedaka, który Go wzywa, *
i ubogiego, co nie ma opieki. Zmiłuje się nad biednym i ubogim, *
nędzarza ocali od śmierci. Ref.
DRUGIE CZYTANIE (Ef 3,2-3a.5-6)
Chrześcijaństwo jest dziś obecne na wszystkich kontynentach, a Ewangelia głoszona niemalże wszystkimi ludzkimi językami. Jednakże dla pierwszych uczniów powszechny charakter zbawienia dokonanego przez Chrystusa był nowością i tą nowość przepowiadali z mocą. Tak czyni też św. Paweł w Liście do Efezjan, nazywając pogan współdziedzicami i współuczestnikami obietnicy danej przez Boga w Chrystusie Jezusie.
Czytanie z Listu świętego Pawła Apostoła do Efezjan
Bracia:
Przecież słyszeliście o udzieleniu przez Boga łaski danej mi dla was, że mianowicie przez objawienie oznajmiona mi została ta tajemnica. Nie była ona oznajmiona synom ludzkim w poprzednich pokoleniach, tak jak teraz została objawiona przez Ducha świętym Jego apostołom i prorokom, to znaczy, że poganie już są współdziedzicami i współczłonkami Ciała, i współuczestnikami obietnicy w Chrystusie Jezusie przez Ewangelię.
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ (Mt 2,3)
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
Ujrzeliśmy Jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy złożyć pokłon Panu. Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
EWANGELIA (Mt 2,1-12)
Dzisiejsza Ewangelia opisuje scenę przybycia Mędrców do Betlejem. Przez to wydarzenie zostają wypełnione kolejne zapowiedzi Starego Testamentu. Tak jak w wizji proroka Izajasza wszystkie narody zmierzały do Jerozolimy, bo tam znajdowała się świątynia, w której zamieszkiwała chwała Pana (1Krl 8,11 i 9,3), tak teraz Chrystus staje się żywą Świątynią. Warto również w wędrówce Mędrców dostrzec duchową drogę wiodącą każdego z nas na spotkanie z Bogiem.
Słowa Ewangelii według świętego Mateusza
Gdy Jezus narodził się w Betlejem w Judei za panowania króla Heroda, oto Mędrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy i pytali: «Gdzie jest nowo narodzony król żydowski? Ujrzeliśmy bowiem Jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy oddać Mu pokłon».
Skoro usłyszał to król Herod, przeraził się, a z nim cała Jerozolima. Zebrał więc wszystkich arcykapłanów i uczonych ludu i wypytywał ich, gdzie ma się narodzić Mesjasz.
Ci mu odpowiedzieli: «W Betlejem judzkim, bo tak napisał prorok: A ty, Betlejem, ziemio Judy, nie jesteś zgoła najlichsze spośród głównych miast Judy, albowiem z ciebie wyjdzie władca, który będzie pasterzem ludu mego, Izraela». Wtedy Herod przywołał potajemnie Mędrców i wypytał ich dokładnie o czas ukazania się gwiazdy. A kierując ich do Betlejem, rzekł: «Udajcie się tam i wypytujcie starannie o Dziecię, a gdy Je znajdziecie, donieście mi, abym i ja mógł pójść i oddać Mu pokłon». Oni zaś wysłuchawszy króla, ruszyli w drogę. A oto gwiazda, którą widzieli na Wschodzie, szła przed nimi, aż przyszła i zatrzymała się nad miejscem, gdzie było Dziecię. Gdy ujrzeli gwiazdę, bardzo się uradowali. Weszli do domu i zobaczyli Dziecię z Matką Jego, Maryją; upadli na twarz i oddali Mu pokłon. I otworzywszy swe skarby, ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę.
A otrzymawszy we śnie nakaz, żeby nie wracali do Heroda, inną drogą udali się do ojczyzny.
Rozważanie:
W osobach Mędrców ze Wschodu można upatrywać astrologów lub magów z krajów arabskich. Przemawiają za tym ich dary: złoto, kadzidło i mirra, które są wschodniego pochodzenia.
Pojawienie się przedziwnej gwiazdy Mędrcy potraktowali jako znak narodzin wyjątkowego króla i udali się do Jerozolimy, aby odszukać Dziecko i oddać Mu pokłon. Z nadzieją i wytrwałością podążali za gwiazdą. Wreszcie „stanęli przed Prawdą Wcieloną, pochylili się przed nią w adoracji, składając u jej stóp swe korony, gdyż w porównaniu z nią wszystkie skarby świata są jedynie odrobiną prochu” (św. Edyta Stein).
Podobnie jak Mędrcy ze Wschodu my również jesteśmy myślącymi ludźmi. Każdego dnia przybliżamy się do Jezusa i zbieramy dla Niego dary – uczynki miłosierne względem ciała i duszy. Aby o tym nie zapomnieć, piszemy na drzwiach domu poświęconą kredą: K+M+B. Niech przypominają nam one imiona Mędrców: Kacpra, Melchiora i Baltazara, a także łacińskie życzenia „Christus Mansionem Benedicat” (Niech Chrystus błogosławi temu domowi).
Mędrcy ze Wschodu długo wędrowali, by dotrzeć do jedynego Zbawiciela ludzkości. Także nasze życie doczesne jest pielgrzymowaniem. Ich prowadziła gwiazda betlejemska. Nas prowadzi sam Jezus z Nazaretu.
„Jesteśmy jedni dla drugich pielgrzymami, którzy różnymi drogami zdążają w trudzie na to samo spotkanie” (Antoine de Saint-Exupery). Podążajmy śmiało i zdecydowanie za Zbawicielem, który dzisiaj objawia się wszystkim narodom. Zachęcają nas do tego również najmłodsi, zwłaszcza że dziś obchodzony jest Światowy Dzień Misyjny Dzieci.