Chrystus wychodzi na pustynię, by być kuszonym przez diabła. Rozpoczynamy Wielki Post – czas pustyni, czas walki z grzechem i czas otwierania się na Bożą łaskę. To kilka tygodni wzmożonej pracy nad sobą i realizacji podjętych postanowień i zobowiązań. Przed nami także rekolekcje, które zachęcą nas do „powtórnego ułożenia” (łac. re – collectio) naszej hierarchii wartości.
I NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU
5 marca 2017 r.
Liturgia słowa
Kolekta: Wszechmogący Boże, spraw, abyśmy przez doroczne ćwiczenia wielkopostne postępowali w rozumieniu tajemnicy Chrystusa, * i dzięki Jego łasce prowadzili święte życie. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków.
PIERWSZE CZYTANIE
(Rdz 2,7-9; 3,1-7)
Dialog z Szatanem. Pierwsze spotkanie człowieka ze Złym zakończyło się całkowitą klęską stworzonego na obraz i podobieństwo Boga. Dialog porażki, który na zawsze wkradł się w naszą tożsamość, jest jak zmutowany gen. Już nie umiemy być czyści sami z siebie. Sami z siebie nie umiemy kochać. Grzech pierworodny, jak dziedziczna choroba, rodzi się z każdym, nowym człowiekiem. Bóg zaufał, dając nam wolność wyboru i myśmy to zaufanie zawiedli.
Czytanie z Księgi Rodzaju
Pan Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą.
A zasadziwszy ogród w Eden na wschodzie, Pan Bóg umieścił tam człowieka, którego ulepił. Na rozkaz Pana Boga wyrosły z gleby wszelkie drzewa miłe z wyglądu i smaczny owoc rodzące oraz drzewo życia w środku tego ogrodu i drzewo poznania dobra i zła.
A wąż był najbardziej przebiegły ze wszystkich zwierząt polnych, które Pan Bóg stworzył. On to rzekł do niewiasty: «Czy to prawda, że Bóg powiedział: „Nie jedzcie owoców ze wszystkich drzew tego ogrodu?”».
Niewiasta odpowiedziała wężowi: «Owoce z drzew tego ogrodu jeść możemy, tylko o owocach z drzewa, które jest w środku ogrodu, Bóg powiedział: „Nie wolno wam jeść z niego, a nawet go dotykać, abyście nie pomarli”».
Wtedy rzekł wąż do niewiasty: «Na pewno nie umrzecie! Ale wie Bóg, że gdy spożyjecie owoc z tego drzewa, otworzą się wam oczy i tak jak Bóg będziecie znali dobro i zło».
Wtedy niewiasta spostrzegła, że drzewo to ma owoce dobre do jedzenia, że jest ono rozkoszą dla oczu i że owoce tego drzewa nadają się do zdobycia wiedzy. Zerwała zatem z niego owoc, skosztowała i dała swemu mężowi, który był z nią; a on zjadł. A wtedy otworzyły się im obojgu oczy i poznali, że są nadzy; spletli więc gałązki figowe i zrobili sobie przepaski.
PSALM
(Ps 51,3-4.5-6a.12-13.14 i 17)
Razem z psalmistą uznaję dziś moją grzeszność i proszę Boga o zmiłowanie. Grzech jest jak kamień, którym rzucam Bogu w twarz.
Refren: Zmiłuj się, Panie, bo jesteśmy grzeszni.
Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej, *
w ogromie swej litości zgładź moją nieprawość.
Obmyj mnie zupełnie z mojej winy *
i oczyść mnie z grzechu mojego. Ref.
Uznaję bowiem nieprawość swoją, *
a grzech mój jest zawsze przede mną.
Przeciwko Tobie zgrzeszyłem *
i uczyniłem, co złe jest przed Tobą. Ref.
Stwórz, o Boże, we mnie serce czyste *
i odnów we mnie moc ducha.
Nie odrzucaj mnie od swego oblicza *
i nie odbieraj mi świętego ducha swego. Ref.
Przywróć mi radość z Twojego zbawienia *
i wzmocnij mnie duchem ofiarnym.
Panie, otwórz wargi moje, *
a usta moje będą głosić Twoją chwałę. Ref.
DRUGIE CZYTANIE
(dłuższe, Rz 5,12-19)
Nieposłuszeństwo Adama zrujnowało kondycję człowieka. Kryształowy obraz pękł i na wieki już będzie nosił rysę. Dziedziczymy tę rysę. Ona nie tylko nas szpeci, ona nas osłabia i przeszkadza w miłowaniu Boga. Łatwiej nam grzeszyć, niż kochać. Ale Bóg tak umiłował tych, których ulepił z prochu ziemi, że znalazł sposób, aby nas z tego oszpecenia na wieki ocalić. Ofiarował Syna. Pozwolił na Jego śmierć. Okazało się, że to jedyny sposób, aby ocalić tych, którzy ponieśli klęskę w dialogu z Szatanem. Za nieposłuszeństwo wydał Posłusznego. Za niewierność – Wiernego. Odkupił człowieka i uratował go od wiecznej śmierci.
Czytanie z Listu świętego Pawła Apostoła do Rzymian
Bracia:
Przez jednego człowieka grzech wszedł na świat, a przez grzech śmierć, i w ten sposób śmierć przeszła na wszystkich ludzi, ponieważ wszyscy zgrzeszyli. Bo i przed Prawem grzech był na świecie, grzechu się jednak nie poczytuje, gdy nie ma Prawa. A przecież śmierć rozpanoszyła się od Adama do Mojżesza nawet nad tymi, którzy nie zgrzeszyli przestępstwem na wzór Adama. On to jest typem Tego, który miał przyjść.
Ale nie tak samo ma się rzecz z przestępstwem jak z darem łaski. Jeżeli bowiem przestępstwo jednego sprowadziło na wszystkich śmierć, to o ileż obficiej spłynęła na nich wszystkich łaska i dar Boży, łaskawie udzielony przez jednego Człowieka, Jezusa Chrystusa. I nie tak samo ma się rzecz z tym darem jak i ze skutkiem grzechu, spowodowanym przez jednego grzeszącego. Gdy bowiem jeden tylko grzech przynosi wyrok potępiający, to łaska przynosi usprawiedliwienie ze wszystkich grzechów.
Jeżeli bowiem przez przestępstwo jednego śmierć zakrólowała z powodu jego jednego, o ileż bardziej ci, którzy otrzymują obfitość łaski i daru sprawiedliwości, królować będą w życiu z powodu Jednego – Jezusa Chrystusa.
A zatem jak przestępstwo jednego sprowadziło na wszystkich ludzi wyrok potępiający, tak czyn sprawiedliwy Jednego sprowadza na wszystkich ludzi usprawiedliwienie dające życie. Albowiem jak przez nieposłuszeństwo jednego człowieka wszyscy stali się grzesznikami, tak przez posłuszeństwo Jednego wszyscy staną się sprawiedliwymi.
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ (Mt 4,4b)
Aklamacja: Chwała Tobie, Słowo Boże.
Nie samym chlebem żyje człowiek,
lecz każdym słowem,
które pochodzi z ust Bożych.
Aklamacja: Chwała Tobie, Słowo Boże.
EWANGELIA
(Mt 4,1-11)
Człowiek w dialogu z Szatanem poniósł całkowitą klęskę. Chrystus z dialogu ze Złym wychodzi w pełni zwycięstwa. Trzeba nam podglądać Pana w sposobie zwalczania szatańskich pokus, a nade wszystko nie dawać dostępu żadnemu złu, które obiecuje nam gruszki na wierzbie.
Słowa Ewangelii według świętego Mateusza
Duch wyprowadził Jezusa na pustynię, aby był kuszony przez diabła. A gdy przepościł czterdzieści dni i czterdzieści nocy, odczuł w końcu głód.
Wtedy przystąpił kusiciel i rzekł do Niego: «Jeśli jesteś Synem Bożym, powiedz, żeby te kamienie stały się chlebem».
Lecz On mu odparł: «Napisane jest: „Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych”».
Wtedy wziął Go diabeł do Miasta Świętego, postawił na narożniku świątyni i rzekł Mu: «Jeśli jesteś Synem Bożym, rzuć się w dół, jest przecież napisane: „Aniołom swoim rozkaże o Tobie, a na rękach nosić Cię będą, byś przypadkiem nie uraził swej nogi o kamień”».
Odrzekł mu Jezus: «Ale jest napisane także: „Nie będziesz wystawiał na próbę Pana, Boga swego”».
Jeszcze raz wziął Go diabeł na bardzo wysoką górę, pokazał Mu wszystkie królestwa świata oraz ich przepych i rzekł do Niego: «Dam Ci to wszystko, jeśli upadniesz i oddasz mi pokłon».
Na to odrzekł mu Jezus: «Idź precz, szatanie! Jest bowiem napisane: „Panu, Bogu swemu, będziesz oddawał pokłon i Jemu samemu służyć będziesz”».
Wtedy opuścił Go diabeł, a oto aniołowie przystąpili i usługiwali Mu.
Rozważanie:
Jak przeżyć Wielki Post, żeby nie zmarnować tego szczególnego daru? W historii zalecano uczynić trzy kroki: wejść całym sobą w ten czas (intra totus), pozostać samemu ze słowem Bożym (mane solus) i wyjść odmienionym (exii alius).
1. Intra totus. Jezus udał się na miejsce pustynne, by przez wiele dni modlić się i pościć. Tam był cały dla Boga. Wielki Post to właśnie czas zwrócenia serca ku Bogu, czyli zafundowania sobie pustyni, w nawet najbardziej zatłoczonym mieście.
2. Mane solus. Mamy do dyspozycji blisko dni 40, by pozostać sam na sam z Bogiem. Adam i Ewa w raju cieszyli się przyjaźnią Boga, niczego im nie brakowało do szczęścia, a jednak dopuścili do sfer swojej egzystencji kusiciela i posłuchali jego fałszywego podszeptu. Wielki Post to czas wzmożonej walki ze złem oraz czas łaski, który wymaga przyjęcia postawy milczenia, modlitwy i postu, by nie paktować ze złem. Pokusa, dzięki wierze w Boga i przy Jego pomocy, może być pokonana, gdyż człowiek nie został stworzony, by ponieść klęskę, lecz by zwyciężać.
3. Exii alius. Wyjść odmienionym – to dostrzec konsekwencje swojego wyboru grzechu: nędzę, opuszczenie i nagość, bo kusiciel, gdy odniesie zwycięstwo, zwykle zostawia ludzi z rozczarowaniem, bezradnością, poczuciem winy. Nową drogę wskazuje nam Chrystus w Ewangelii – nie wolno paktować ze Złym. Wybrać drogę powrotu do Boga to wraz z Psalmistą wołać o zbawienie, przywrócenie czystości serca oraz radości z Bożej łaski.